"Wiropłaty nad polami. Wspomnienia agrolotników śmigłowcowych z pracy w kraju i za granicą", oprac. Maria Balicka

WSK PZL Świdnik, jako jeden z niewielu zakładów na świecie, przez 70 lat produkowała śmigłowce – najpierw licencyjne SM-1, potem Mi-2 i wreszcie własne W-3 Sokół i najmniejsze SW-4. W sumie na wszystkich kontynentach latało ich ponad 7 tysięcy. Tego wyniku nikt jeszcze nie powtórzył.

Ale Świdnik to nie tylko produkcja. To tu, w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL, 4 lipca 1980 r. rozpoczął się robotniczy strajk, będący kamyczkiem uruchamiającym lawinę zdarzeń zakończonych sierpniowym porozumieniem w Gdańsku.

Działalność usługowa WSK, głównie agrolotnicza, była znaczącym obszarem jej aktywności. Obejmowała swym zasięgiem kraje na całym świecie i trwała trzy ostatnie dekady ubiegłego wieku. W czasach prosperity angażowała jednorazowo ponad trzystu pracowników oraz blisko setkę śmigłowców Mi-2 i Sokół.

Pracowaliśmy w krajowych PGR-ach, u zagranicznych sąsiadów i w zamorskich krajach na różnych kontynentach m.in. w Egipcie, Czechosłowacji, Iranie, Studanie, Mali, Iraku, Portugalii, Hiszpanii.

Wśród osób, które w działalności agrolotniczej uczestniczyły, pozostały umiejętności oraz pamięć z lat tej współpracy. Chcemy ją zachować dla potomnych.

Czas masowego wykorzystania śmigłowców i samolotów w rolnictwie minął, ale pozostały ratownictwo, opryski lasów czy gaszenie pożarów. Może tam zostaną wykorzystane zebrane doświadczenia?

Siedemdziesiąta rocznica powstania PZL Świdnik skłoniła nas do przypomnienia agrolotnictwa śmigłowcowego. [...]

wstęp

Leszek Szczepaniak